Het gaat een stuk beter met Huntington, Amerika’s ‘dikste stad’, nadat Jamie Oliver daar tien jaar geleden in actie kwam. Dat blijkt uit een verslag van de Washington Post dat tegelijk laat zien dat verandering pas werkt als er diepe wortels kunnen groeien.

Voor een deel zijn ze nu in Huntington verder dan wij: op de Cabell Midland High School staan geen snoepautomaten meer en kunnen leerlingen fruit meepakken, zo veel als ze willen – grab ’n go. In Nederland is 2019 nog steeds het jaar waarin op massa’s scholen snoep- en frisdrankautomaten staan alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Voor wie de lokroep van de machines kan weerstaan is er de schoolkantine waar alleen met een lantaartje het goed laveren is rond de appelkoeken en andere dik- en ziekmakers.

‘Geraffineerde rommel’
In Huntington is de ‘geraffineerde rommel’ (zoals Jamie Oliver het uitdrukt) die eerder nog op school werd geserveerd, verleden tijd. Tachtig procent van wordt geserveerd in de kantine is gemaakt op basis van vers voedsel. Ook zijn er in en rond de stad fietsroutes, ren-wedstrijden en een markt met verse producten die sinds de oprichting 1,3 miljoen dollar heeft opgeleverd voor de boeren uit de buurt die de producten leveren.

Het geheim van het succes in het Amerikaanse stadje is de brede, publieke aanpak: veranderingen op scholen, in kerken, winkels en op het stadhuis, waar de burgemeester het goede voorbeeld geeft. Sinds Jamie Oliver tien jaar geleden zijn plan van aanpak uitrolde is er 13 procent minder obesitas. Dat vertaalt zich naar het feit dat bijna een derde van alle volwassenen er obees is, net iets hoger dan het landelijk gemiddelde.

Diepe wortels
Het collectief meewaaien met de wervelwind die Jamie Oliver tien jaar geleden begon met zijn aanpak en de tv-serie die er over werd gemaakt, was de basis van de successen die nu worden geboekt. Langzame, maar diepgewortelde processen in plaats van quick fixes, het is even wennen voor Amerikanen. Maar de onderliggende kennis komt uit hetzelfde land, laat de Washington Post zien, die het proces in het stadje al die jaren volgde. De krant citeert cultureel-antropoloog Margaret Mead die al in 1940 schreef, in een overheidsrapport met de titel ‘Het probleem van het veranderen van voedselgewoontes’: ‘Het ontwerpen van een systeem van educatie en communicatie, en verandering die de dagelijkse gewoontes van mensen koppelt aan de inzichten van het laboratorium  – en tegelijk bijdraagt aan de ontwikkeling van een cultuur die individuen voortbrengt die beter zijn aangepast en gevoed – is een taak die het belang erkent van alle elementen van de cultuur.’